Meme kanserinin tümörü çevreleyen sağlam meme dokusu ile çıkarılmasına meme koruyucu cerrahi (MKC) denilmektedir. Bu tedaviye her zaman meme kanseri için Işın tedavisi takip etmektedir. Meme kanserli hastada meme koruyucu cerrahi ve ışın tedavisi, mastektomi kadar meme kanserinin bölgesel kontrolünü sağlamaktadır. Yani meme kanseri için meme alınmadan, memeler korunarak kanserden kurtulunmaktadır. Ek olarak meme estiği de yaklaşık olarak %80 sağlanmaktadır.

Meme koruyucu cerrahi en yaygın yapılan meme kanser ameliyatı olarak kabul edilmektedir. Kadınlarında en çok tercih ettiği ameliyat türüdür. Ülkemizde yapılan araştırmalarda da koruyucu cerrahi, meme kanseri için en sık yapılan ameliyat olarak bulunmuştur.

Bazı hastalarımız meme kanseri için tüm memelerin alınmasını isterler. Bu kadınların temel yaklaşımı memelerin kanser ile beraber tümden alınmasının kanserden tam kurtulacaklarını düşünmeleridir. Ama biliyoruz ki meme kanseri gelişiminden itibaren etraf dokulara ve belki uzak alanlara yayılmaktadır. Bunları bazen biz vücuttaki radyolojik taramalar ile saptarız veya saptayamayız. Hücre düzeyinde yayılmalara tespit edilemez. Bunlar için memenin tümden alınmasına gerek yoktur.

Meme kanseri tarihsel gelişimine bakılacak olursak meme kanseri tedavisinde 20 yıllık izlem sonuçlarına göre meme kanseri için mastektomi ve meme koruyucu cerrahi+ışın tedavisi benzen oranda sağkalım sağlamaktadır.  Dolayısıyla memelerin alınmasına gerek yoktur.

Meme kanseri için memede meme koruyucu cerrahi yapılırken, kanseri olası yayılma yeri olan koltukaltına da cerrahi işlem yapılmalıdır. Bu işlemler koltukaltı lenf düğümlerinin tümün çıkarılması olan aksiller diseksiyon ya da Bekçi lenf düğümü biyopsisi (sentinel lenf nodu biyopsi) yapılmaktadır.

Meme kanseri için koltukaltına (aksilla) yapılan cerrahi işlemlerde karar nasıl verilmektedir? Ameliyat öncesi kanser taramalarında koltukaltına kanser yayılması tespit edilmediyse (Klinik tanı demek= muayene+ radyolojik tetkikler ile demektir) bekçi lenf düğümü tekniği (SLNB) uygulanır bu yöntem ile memenin yanı sıra koltuk altı cerrahi işleminden kurtulunmaktadır. Eger yayılım varsa yani koltukaltının tüm ek neoadjuvan tedaviye rağmen koltukaltında tutulan lenf düğümü varsa koltukaltı lenfleri toptan çıkarılmaktadır.

Meme koruyucu cerrahinin tüm çabalar rağmen estetik sorunları olabilir (yaklaşık olarak % 20) bu durumlar için estetik meme kanser cerrahi (onkoplastik meme cerrahisi) teknikleri uygulanabilir.

Makromasti ve meme kanseri durumunda memeler küçülürken meme koruyucu cerrahi yapılmakta hem meme kanseri hem de meme küçülmesi sağlanır. Son yılların en popüler tekniklerinden biridir.

Meme koruyucu cerrahi ameliyatı ne kadar sürer?

Ameliyatlar için kesin bir süre verilmemekle beraber koruyucu cerrahi için 1-2 saat denilebilir. Tabi yapılan cerrahi işlem ek olarak yapılan patolojik değerlendirme ve anestezinin kullandığı sürelerde bunun içindedir. Sonuç olarak meme kanseri için memelerin tümü alınmadan, memeler korunarak kanserden korunulmaktadır. Tekrarlıyalım meme kanseri cerrahi tedavisi kararı deneyim ve ortak karar (meme cerrahi ve hasta) ile verilmelidir.

Meme koruyucu cerrahi ameliyatının komplikasyonlar nedir?

Genel ameliyat komplikasyonlarına ek olarak memeye özgü komplikasyonları kısaca değinelim. Toplam komplikasyon oranı ortalama %10 oranındadır. Ameliyat alanında iyileşme sorunları olabilir. Ameliyat alanında seroma (kanlı sıvı birikmesi) veya kan birikmesi olabilir olabilir. Nadirde olsa meme derinde beslenme sorunu saptanır. Bazen koltukaltına yapılan işlemlerde bazı sinir yapıları yaralanabilir. Ek olarak bazı büyük damarlar yaralanabilir. Dikkatli olunmalıdır. Hastalarımızın bunları bilmesi ve sürecin iyi yönetilmesi açısından önemlidir.