Paratiroid Bezi Nedir?

Paratiroid bezi boyunda bulunan tiroid bezinin arka kısmında iki adet sağda ve iki adet solda bulunan mercimek büyüklüğünde bezelerdir. Yakınında soluk borusu (trakea) ve sinirler vardır Bu durum %80 bu şekildedir. Bazen daha fazla saygıda ve farklı yerde de olabilir. Arandığında dikkatli olunmalıdır.

Paratiroid Bezinin İşlevi nedir? Görevi Nedir?

Paratirid bezeler küçük birer bez olmalarına rağmen vücutta çok önemli görevleri vardır. Özellikle salgıladıkları parathormon ile kan kalsiyum düzeyini planlamaktadır. Kan kalsiyum seviyesi kemikler, böbrekler ve bağırsak üstüne olan etkilerle kan kalsiyum artırmaktadır. Kan kalsiyumu vücudun ve organların düzenli çalışmasında kilit rol oynarlar. Paratiroidlerin az ya da çok çalışması önemli hastalıklar neden olmaktadır.

Paratiroid Bezi Nerede Bulunur?

Paratiroid bezi, boyun kısmında bulunan tiroid bezinin arkasında bulunmaktadır. Nefes borusunun (trakea) yakınında ve ses sinirlerinin komşuluğunda bulunmaktadır. Paratirotis bezeleri küçük organlardır. Özellik tiroid ameliyatlarında risk altındadır. Bazı durumlarda göğüs kafesinin üst kısmında ve tiroid dokusunun içinde olabilir.

Paratiroid Hormonun (PTH) vücuttaki Etkisi Nedir?

Paratiroid bezi tarafından salgılanan paratiroid hormonu (PTH) temel olarak kan kalsiyum düzeyini düzenlemekte, artırmaktadır. Kan kalsiyumu organların (kas, kalp ve beyin vb.) çalışmasında stratejik görevleri vardır. Yüm vücuttaki kalsiyumun %98 kemiklerde bulunmaktadır. Sadece %1 kanda bulunur. Kan kalsiyum düzeyin organların düzenli çalışmasını etkilediğinden Paratiroid hormonu da kan kalsiyum düzeyini dinamik olarak düzenlemektedir. PTH nin etkisi kemiklerden kalsiyum salınmasına, bağırsaklardan vit..D ile kalsiyum emilmesine ve böbreklerden kalsiyum tutulmasına sağlamaktadır. Bu şekilde kan kalsiyum durumunu ayarlamaktadır. Bu düzenlemede vit. D olumlu etkisi olmaktadır.

Tüm bu süreçlerde kandaki Kalsiyum düzeyine Paratiroid salınımı olaganüstü duyarlıdır. Dakikalar içinde hormon salınımı ve durdurulması yapılmaktadır. Süreç dinamik olarak işler.

Paratiroid Hastalıkları Neden Olur?

Her türlü hastalığın pek çok bilinen nedeni sayılabilir. Ama bilinmeyenlerde vardır. Bilinen Paratiroid hastalıkları nedenleri kısaca şu şeklide özetlenebilir.

• Ailesel etkiler
• Gen bozuklukları
• Böbrek yetmezliği
• Tiroid cerrahisi ameliyatları (en sık neden)
• Böbreklerden kalsiyum kaçağı
• Nedeni bilinmeyen durumlar
• Kalsiyun ve Vit D eksikliği
• Paratiroid adenomları ve tümörleri

Yukarıda sayılan etkenler en sık paratiroid hastalıkları nedeni olarak araştırılmalıdır.

Paratirod Hastalıkları Nelerdir?

Paratiroid bezinin hastalıkları temel olarak, bu bezin ürettiği paratiroid hormonun (PTH) az ya da çok salınması ile ilişkilidir. nadiren bu bezin kanseri de olabilir.

1. Hiperparatiroidi hastalığı: paratiroid bezelerinin fazla çalışması sonucu fazla salgılanan PTH etkileri nedeniyle oluşan durumdur.
2. Hipoparatiroidi hastalığı: paratiroid bezelerinin az çalışması sonucu az salgılanan PTH etkileri nedeniyle oluşan durumdur.
3. Paratiroid tümörü˗ kanseri: Paratiroid bezinden kaynaklanan kanser ya da tümörlerin neden olduğu durumdur. Genellikle yüksek PTH salınmasıyla karşımıza çıkmaktadır.

Paratirod Hastalıkları Tanısı Nasıldır?

Paratiroid hastalıklarının tanısında 3 temel yaklaşım ile tanı konulmaktadır. Hastanın yakınmaları dikkatlice dinlenerek hastalık öyküsü değerlendirilir. Sonrasında kan tahlilleri ve radyolojik görüntüleme yöntemleri incelenir. Ve kesin tanı konulmaktadır.

Kan tahlillerinde kan kalsiyum düzeyi ve PTH düzeyi dikkatlice değerlendirilmelidir. Bu şekilde Paratiroid bezin az ya da çok çalıştığı tespit edilir.

Paratiroid bezin radyolojik görütülenmesinde Ultrasonugrafi, tomografi, ilaçlı MR ve paratiroid sintiğrafisi önemli yer tutmaktadır. Bu yöntemlerle paratiroidin yeri çalışması ve olası ek alternatif yeri tanımlanmaktadır. Bazen PTH’nin diğer organ üstündeki etkileri için ek tetkikler yapılabilir.