Tiroid Hastalık Tahlilleri
Doç. Dr. Mustafa Emiroğlu
Tiroid bezimin hastalanması durumunda tanısına yardımcı olabilecek önemli tahliller yapılmaktadır. En sık kullanılan tahliller kısaca değinilmektedir.
Hormon tahliller ( T3, T4, TSH vb)
Tiroid Ultrasonugrafisi (US)
Tiroid singrafisi (Nükleer tıp)
Bilgisayarlı tomgrafi (BT)
Manyetik Rezonans (MR)
Tiroid Hormon Tahlilleri Nelerdir?
Tiroid bezi çalışmasının en belirgin göstergesi olan ürettiği hormonlardır. Bunlar T3, T4 ve kalsitonin hormonudur. Bu hormonlarda tüm vücudun çalışma sistemağini etkiler ve düzenlerler. Görülen en sık tiroid hastalıklarında, bu hormonların seviyesi artıp azalarak sorun oluşur, dolayısıyla bu hormonların kan düzeylerinin tahlillerle incelenmesi önemlidir. Yukarıda tanımladığımız hormonlar (T3,T4) iyot minareliyle yapılmaktadır. Vücuda besinlerle alınan iyotun büyük kısmını tiroid bezi tarafından tutularak hormon üretiminde kullanılır. Alınan bir dizi biyokimyasal işlemlerle iyot, T3 (triiyodotironin) ve T4 (tetraiyodotironin, tiroksin) oluşturulur.
T3 ve T4 hormonları fötusün beyin ve kas iskelet sistemi gelişimini etkiler. Bu hormonlar vücucdun metabolizma hızını düzenlemektedir. Kalp ve Bağırsak sisteminin üzerine ciddi etkileri vardır. Tiroid bezinde üretilen kalsitonin hormonu da kan kalsiyum düzeyini düşürerek etki gösterir. Bunun kan tahlilleri ile tespiti değerlidir.
Tiroid Ultrasongrafisi Nedir? Hangi Durumda Yapılır?
Ulrasonografi ses dalgaları ile doku ve organların yapısını gösteren bir radyolojik tetkikdir. Tiroid bez organın yapısının gösterilmesinde en ideal yöntemdir. Hem ucuz, kolay ve pratikdir. Bez içerisindeki yapıların, kistleri tanımlanmasında değerlidir. Tiroid ultrasongrafisi yapılması ile elde edilen bilgilerle olası hastalık tanınır. Tiroidin yapısı hakkında bilgiler verir. Bazen büyüyen tiroid dokusunun (Guatr) neden büyüdüğü hakkında bilgler sağlamaktadır. Ek olarak doku içerisindeki olası kireçlenmeleri (kalsifikasyonlar) gösterebilir. Ultrasonografin boyundaki lenf düğümlerinin incelenmesinde önemli bilğiler sağlamaktadır. Olası bazı tiroid kanserlerin değerlendirilmesinde lenf bezine yayılımı göstermede etkilidir. Bazı durumlarda tiroid dokusundan olası biyopsi gerektiğinde Ultrason eşliğinde iğne biyopsisi yapılmaktadır. Bu durumda US kullanılır.
Tiroid Sintigrafisi Nedir? Hangi Durumlarda Kullanılır?
Tiroid sintigrafisi damardan radyoaktif bir maddenin verilerek tiroid bezinin bu maddeleri tutması ve bezin durumu ve çalışması konusunda bilgiler vermesidir. Bu Nükleer tıp birimince yapılan değerli bir işlemdir. Bu tahlil ile tiroid bezinin durumu, çalışması ve nodüllerin durumu gösterilmektedir.
Bilgisayarlı Tomografi (BT), manyetik Rezonans (MR) nedir? Hangi durumda kullanılır?
Tiroid bezinin organ olarak incelenmesi ve olası komşu lenf bezlerinin değerlendirilmesi için BT ve MR çekilmektedir. Olası tiroid kanserlerinde ve bazı yapışık tirod bezi durumunda çok değerli bilgiler sağlar. Tiroid bezinin büyüklüğü, yapısı ve yayılımını gösterir. Tiroid bezi boyundadır ve komşuları önemli sinir ve damar yapılarıdır. Bunların değerlendirilmesi ve komşuluk ilişkisini BT ve MR gösterir.
NOT: Bu sayfa kapsamı bilgilendirme amaçlıdır. Tedavi edici öneriler bulunmamaktadır. Tanı ve tedavi için meme cerrahınıza danışınız.